zawrat z doliny pięciu stawów

Na Zawrat wejść możemy z dwóch stron: z Doliny Gąsienicowej lub z Doliny Pięciu Stawów Polskich i pod względem trudności opcje te różnią się od siebie bardzo mocno. Trzeci wariant dostania się na przełęcz – szlakiem ze Świnicy – jest aktualnie niedostępny. Skrajny Granat to wspaniały punkt widokowy, z którego dobrze widoczne są trzy doliny: Gąsienicowa, Pańszczyca oraz Pięciu Stawów Polskich. Podejście żółtym szlakiem zaczyna się w pobliżu brzegu Czarnego Stawu Gąsienicowego. Trudności i ekspozycja umiarkowane, przejście najbardziej kłopotliwego odcinka ułatwiają łańcuch i Łatwiejszą opcją przy wchodzeniu na Zawrat jest niebieski szlak wiodący z Doliny Pięciu Stawów. Szacowany czas potrzebny na przebycie tej trasy to około 1,5 h. Trasa wiedzie po kamiennej nawierzchni, co ułatwia podziwianie malowniczych widoków. Z Doliny Pięciu Stawów na przełęcz Zawrat. Przełęcz Zawrat, na którą od strony Doliny Gąsienicowej wiedzie bardzo trudny szlak, jest dostępna od Doliny Pięciu Stawów bardzo łatwą ścieżką. Szlak na Zawrat pozwala przyjrzeć się z bliska wszystkim stawom w dolinie, oferując wspaniałe widoki na całej trasie. Poszukiwania turysty, który w czwartek wyruszył z Kasprowego Wierchu do Doliny Pięciu Stawów, rozpoczęły się w niedzielę rano (4 marca). Mężczyzna nie dał znaku życia, nie dotarł do żadnego schroniska. Jego ciało wypatrzyli z pokładu śmigłowca ratownicy – informuje „Tygodnik Podhalański”. nonton anne with an e season 3. Poniżej można zapoznać się z opisami szlaków, których celem lub początkiem jest Zawrat. Jeżeli chcesz zaplanować wycieczkę, to przejdź do opisu wybranego szlaku i wybierz znajdujący się tam przycisk 'Do kalkulatora szlaków'. Jeżeli poniżej nie znajdujesz interesujacego Cię szlaku, to przejdź do 'Kalkulatora szlaków' wybierając ten przycisk:Kalkulator szlaków - Zawrat Szlaki prowadzące na ZawratSzlak do Schr. Murowaniec na Gąsienicowej. Szlak trudny, a w przypadku zalegania śniegu w górnej części szlaku bardzo niebezpieczny. Start: Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej Hala Gąsienicowa znajduje się w Dolinie Gąsienicowej, a ta zajmuje górne piętro największej doliny Tatr Wysokich - Doliny Suchej Wody. Zachwycająca jest panorama szczytów otaczających halę, atrakcją są jeziora polodowcowe - Gąsienicowe Stawy, których jest aż 21. Nazwę hala wzięła od Gąsieniców z Zakopanego, którzy już w XVII w. wypasali tu owce. Pierwsze schronisko na Hali Gąsienicowej stanowiły dwa szałasy, które Towarzystwo Tatrzańskie wykupiło w 1890 r. od górali. Obecny "Murowaniec" wybudowano w latach 1921 - 1925. W budowie schroniska uczestniczyło wojsko, granitowe głazy dowożono kolejką wąskotorową spod Kościelca. Ceremonii otwarcia dokonał w dniu 12 lipca 1925 r. prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, Stanisław Wojciechowski. Schronisko szczęśliwie przetrwało wojnę. W latach 1950-51 dobudowano zachodnie skrzydło, gdzie obecnie znajduje się jadalnia. W grudniu 1963 r. wybuchł pożar, schronisko spaliło się częściowo, ale dzięki pomocy wojska i turystów już w kwietniu następnego roku zostało odbudowane. [ET] [SKP] Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej (1500 m) Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny przejścia: 30 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:120 m | Śr. nachylenie: | Brak zejść | Śr. prędkość: km/h Czarny Staw Gąsienicowy Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT] Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m) Kozia Dolinka (1788 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Kamienną ścieżką szlak obchodzi z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie drogi w lewo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat. Po obejściu stawu, szlak zaczyna się wznosić przez rumowiska przejścia: 40 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:170 m | Śr. nachylenie: | Brak zejść | Śr. prędkość: km/h Kozia DolinkaGórna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem. Kozia Dolinka (1788 m) Zawrat (2159 m)4 - szlak trudny (miejscami ekspozycja i wspinaczka)Idąc lekko wznoszącą się ścieżką mijamy Zmarzły Staw Gasienicowy. Połowa szlaku przebiega bez trudności. Ścieżka biegnąca dotąd prosto, teraz pnie się teraz stromo zakosami. Pojawiają się łańcuchy i klamry zabezpieczające trudne, eksponowane odcinki. Na chwilę ścieżka staje się mniej stroma, ale następnie, niemal do samej przełęczy, odbywa się wspinaczka eksponowanym, stromym terenem. Szlak często bywa mokry, a zalegające do wczesnego lata płaty śniegu stwarzają dodatkowe przejścia: 55 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:370 m | Śr. nachylenie: | Brak zejść | Śr. prędkość: km/h Meta: ZawratRAZEM - Czas przejścia:2 godz. 05 min. | Długość: km | Suma podejść:660 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:0 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/hLiteratura:[ET] Encyklopedia Tatrzańska, Zofia i Witold H. Paryscy, WSiT Warszawa 1973[SKP] Schroniska PTTK w Karpatach Polskich, Edward Moskała, PTTK, Warszawa-Kraków 1980[TAT] Tatry - Przewodnik turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, Józef Nyka, Trawers, Warszawa 1994Do kalkulatora szlaków szlak do Dolinie Pięciu Stawów Start: Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów PolskichDolina Pięciu Stawów Polskich to górne piętro Doliny Roztoki, oddzielone od niej 100 m progiem, z którego spada Siklawa. Dolina ma półkolisty kształt i ok. 4 km długości. W dolinie znajduje się Pięć Stawów Polskich (od nich jej nazwa), a poza tym mniejsze: Wole Oko, Szpiglasowe Stawki i jeszcze kilka maleńkich staweczków okresowych. Pierwsze schronisko Towarzystwo Tatrzańskie wybudowało tu w 1876 r., równolegle za schroniskiem w Roztoce. Powstało nad Małym Stawem, najpierw zbudowane w całości z kamienia, potem rozbudowane już w drewnie. W 1911 r. do Doliny Roztoki zeszły potężne lawiny i odcięły drogę do schroniska. Przez kolejne lata zapomniane schronisko było obrabowywane i w 1919 r. jest w kompletnej ruinie. Budowa nowego schroniska rozpoczęła się w 1924 r. i ciągnęła się do roku 1931. Trudność sprawiał transport, bo materiały wynoszono na plecach z Roztoki. Przed wojną schronisko ma 100 miejsc noclegowych. Schronisko przetrwało szczęśliwie wojnę, ale na początku 1945 r. spaliło się doszczętnie. W 1948 r. przystąpiono do budowy piątego już schroniska, które ukończono w 1953 r. Schronisko ma własny generator elektryczny i oczyszczalnię ścieków. [ET] [TAT] [SKP] Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich (1668 m) Siklawa (1669 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Płasko kamienną przejścia: 5 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:1 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:10 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h SiklawaSiklawa to najwyższy wodospad w Polsce (70 m). Nie jest najwyższym w całych Tatrach (najwyższym jest Ciężka Siklawa u progu Doliny Ciężkiej wys. 100 m), ale jest najpotężniejszy. Spada dwiema, a niekiedy trzema, nawet czterema strugami (które tworzą duże kaskady) ze ściany stawiarskiej Doliny Pięciu Stawów Pol. do Doliny Roztoki. Od dawna była Siklawa często odwiedzana, opiewana wierszem i prozą, malowana, rysowana i fotografowana. W gwarze podhalańskiej oznacza wodospad. Są też inne terminy oznaczające wodospad w Tatrach: siklawica, sikawka, sika, skok, wodogrzmot. [ET] [TAT] Siklawa (1669 m) Tablica (1740 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Ścieżka wznosi się lekko wśród kosodrzewiny. Mijamy odchodzące na północ szlaki na Krzyżne, a dalej na Kozi Wierch. Dochodzimy do skrzyżowania ze szlakiem żółtym, który na południe prowadzi na Szpiglasową Przełęcz, a nieco dalej skręca na północ na Kozią przejścia: 20 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:70 m | Śr. nachylenie: | Brak zejść | Śr. prędkość: km/h Tablica znajduje się w miejscu wypadku, który zdarzył się w 1917 r. podczas wspinaczki południową ścianą Zamarłej Turni. 22-letni taternik Stanisław Bronikowski to pierwsza ofiara Zamarłej Turni. Tablica (1740 m) Zawrat (2159 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Kamienną ścieżką wznosimy się w kierunku grzbietu Kołowej Czuby (2105 m). Widoki na urwiste ściany Koziego Wierchu, Zamarłej Turni i znajdujących się w głębi doliny Czarnego i Zadniego Stawu Polskiego. Obchodząc wierzchołek Kołowej Czuby, podchodzimy stromo pod Przełęcz Schodki (2065 m). Trawersujemy Mały Kozi Wierch wznosząc się łagodnie po trawie i piargach, dochodzimy do przejścia: 1 godz. 40 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:400 m | Śr. nachylenie: | Brak zejść | Śr. prędkość: km/h Meta: ZawratRAZEM - Czas przejścia:2 godz. 05 min. | Długość: km | Suma podejść:471 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:10 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/hLiteratura:[ET] Encyklopedia Tatrzańska, Zofia i Witold H. Paryscy, WSiT Warszawa 1973[SKP] Schroniska PTTK w Karpatach Polskich, Edward Moskała, PTTK, Warszawa-Kraków 1980[TAT] Tatry - Przewodnik turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, Józef Nyka, Trawers, Warszawa 1994Do kalkulatora szlaków Szlaki zejściowe z ZawratuSzlak wyłącznie dla doświadczonych, sprawnych, obytych z ekspozycja turystów. O jego trudności świadczy choćby fakt, że na liczący 5 km dystans pokonuje się w 6 godzin. Do Orlej Perci dochodzą szlaki łącznikowe z Hali Gąsienicowej i Doliny Pięciu Stawów, dzięki czemu można przejście Orlej Perci podzielić na etapy, co staje się koniecznością, gdy na szlaku powstają zastoje, lub następuje załamanie pogody. Na odcinku Zawrat - Kozi Wierch obowiązuje jeden kierunek ruchu - wyłącznie od Zawratu w stronę Koziego Wierchu. Start: Zawrat Zawrat (2159 m) Kozia Przełęcz (2137 m)5 - szlak bardzo trudny (ciągła wspinaczka i ekspozycja)Podchodzimy bez większych trudności graniową ścieżką, a następnie z pomocą łańcuchów wspinamy się na Mały Kozi Wierch (2228 m). Teraz stromo w dół z dużą ekspozycją na Zmarzłą Przełączkę Wyżnią (2201 m). Szlak przechodzi z południowej strony grani na północną. Trawersuje Żydowski Żleb, a następnie w towarzystwie łańcuchów trawersuje ściany Zmarzłych Czub i schodzi do Zmarzłej Przełęczy (2126 m). Od północy trawersuje Zamarłą Turnię, a na koniec emocjonująca drabinka schodząca na Kozią przejścia: 36 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:210 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:230 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Kozia Przełęcz Kozia Przełęcz (2137 m) Kozi Wierch (2291 m)5 - szlak bardzo trudny (ciągła wspinaczka i ekspozycja)Wraz ze szlakiem żółtym, z pomocą łańcuchów i klamer, stromo w dół w kierunku południowym. Po odejściu w głąb Doliny Pięciu Stawów szlaku żółtego, czerwony pnie się stromo w górę po klamrach na Kozie Czuby. Osiągamy grań Kozich Czub z jej najwyższym z trzech wierzchołków (2266 m). Teraz jedno z najtrudniejszych miejsc, bardzo strome, ubezpieczone łańcuchami i klamrami, zejście na Kozią Przełęcz Wyżnią (2240 m). Przed nami dług, stromy komin, a następnie łatwiejsza ścieżka po głazach doprowadzająca na szczyt Koziego Wierchu. Czas przejścia: 31 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:225 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:71 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Kozi WierchOrla Perć czyli tylko dla orłów - wiadomo, najtrudniejszy szlak w Tatrach Polskich. Trudno Orlą Perć przejść, a co dopiero przy załamaniu pogody, gdy trzeba jeszcze bezpiecznie z niej zejść. Zatem, oprócz tabelki z poszczególnymi odcinkami Orlej Perci, przedstawiono poniżej wszyskie 10 szlaków zejściowych z poszczególnych etapów Orlej Perci. Kozi Wierch (2291 m) Żleb Kulczyńskiego (2150 m)4 - szlak trudny (miejscami ekspozycja i wspinaczka)Wraz ze szlakiem czarnym schodzimy po południowej stronie grani Koziego Wierchu. Szlak czarny odbija w prawo w głąb Doliny Pięciu Stawów, a czerwony wiedzie południową stroną grani pod szczyt Buczynowej Strażnicy (2242 m). Następnie schodzi na Przełęcz nad Buczynową Dolinką (2225 m), skąd w dół Doliny Gąsienicowej opada Żleb Kulczyńskiego. Czas przejścia: 45 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:100 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:240 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Żleb Kulczyńskiego Żleb Kulczyńskiego (2150 m) Zadni Granat (2240 m)4 - szlak trudny (miejscami ekspozycja i wspinaczka)Trawersujemy Czarne Ściany. Wspinamy się kominkiem zabezpieczonym klamrami i łańcuchami, później łatwiejszym terenem dochodzimy do Zadniego przejścia: 30 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:175 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:85 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Zadni GranatGranaty to masyw trzech szczytów: Skrajny Granat, Pośredni Granat i Zadni Granat. Przez szczyty prowadzi Orla Perć. Szczyty Granatów rozdzielają: Pośrednia Sieczkowa Przełączka i Skrajna Sieczkowa Przełączka. Ich nazwy upamietniają Macieja Sieczkę, który był przewodnikiem podczas pierwszego udokumentowanego wejścia na Granaty. Ze Skrajnej Sieczkowej Przełączki schodzi niesławny Żleb Drège'a. W górnej części wydaje sie łatwym zejściem z Orlej Perci, ale jest to pułapka, w której smierć poniosło wielu turystów. Pierwszym z nich był student z Warszawy, od którego nazwiska żleb przyjął nazwę. Najłatwiejszy szlak prowadzi na Zadni Granat, z którego rozpościera się panorama obejmująca Tatry Bielskie i Wysokie z Lodowym Szczytem, Gerlachem, Rysami, Mięguszowieckimi Szczytami. Zadni Granat (2240 m) Skrajny Granat (2226 m)4 - szlak trudny (miejscami ekspozycja i wspinaczka)Ze szczytu schodzimy wąską ścieżką do Pośredniej Sieczkowej Przełączki (2218 m), a następnie grzbietem grani wchodzimy na Pośredni Granat (2234 m). Teraz w dół po głazach i skałach dochodzimy do Skrajnej Sieczkowej Przełączki (2197 m). Tu znajduje się miejsce, gdzie trzeba wykonać krok ponad głęboką szczeliną. Z przełęczy opada w kierunku Czarnego Stawu Gąsienicowego Żleb Drege'a, miejsce wielu śmiertelnych wypadków. Dalej po skałach wchodzimy na szczyt Skrajnego Granatu. Czas przejścia: 25 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:35 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:50 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Skrajny Granat Skrajny Granat (2226 m) Przełęcz Krzyżne (2113 m)5 - szlak bardzo trudny (ciągła wspinaczka i ekspozycja)Bardzo stromym zejściem, ubezpieczonym łańcuchami, a następnie wzdłuż grani dochodzimy do Granackiej Przełęczy (2145 m). Schodzimy żlebem. Po drodze głęboka szczelina, którą obchodzi się asekurując łańcuchem. W ekspozycji trawersujemy Wielką i Małą Orlą Turniczkę, a następnie wchodzimy po drabinie i dalej podchodząc po skałach dochodzimy do Orlej Przełączki Niżniej (2135 m). Przechodzimy na południową stronę grani i schodzimy stromym kominem ubezpieczonym klamrami i łańcuchem. Dochodzimy do Pościeli Jasińskiego (2125 m). Stromymi płytami, trzymając się łańcuchów, trawersujemy północne zbocza Buczynowych Czub. Dochodzimy do Przełęczy Nowickiego (2105 m). Przechodzimy na południową stronę i trawersujemy Wielką Buczynową Turnię. Stromym zejściem dochodzimy do najniższego puntu na Orlej Perci (2050 m). Z pomocą łańcuchów wspinamy się na Buczynową Turnię (2172 m). Trawersując zbocza mijamy turnię Ptak i Kopę nad Krzyżnem, kamiennym chodnikiem docieramy na Przełęcz przejścia: 1 godz. 45 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:332 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:445 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Meta: Przełęcz Krzyżne Przełęcz Krzyżne to miejsce, gdzie obecnie kończy sie Orla Perć. Dawniej biegła ona przez Wołoszyn aż do Wodogrzmotów Mickiewicza. Dzisiaj jest to teren objety ścisłym rezerwatem przyrody. Dawniej na przełęczy znajdował się kamienny schron. którego pozostałości można jeszcze zaobserwować. Krzyżne słynie z pięknej panoramy obejmującej całe Tatry Wysokie i - Czas przejścia:4 godz. 32 min. | Długość: km | Suma podejść:1077 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:1121 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/hDo kalkulatora szlaków Start: Zawrat Zawrat (2159 m) Kozia Dolinka (1788 m)4 - szlak trudny (miejscami ekspozycja i wspinaczka)Po krótkim dość prostym zejściu pojawiają się łańcuchy i klamry zabezpieczające trudne, eksponowane odcinki zejścia. Szlak często bywa mokry, a zalegające do wczesnego lata płaty śniegu stwarzają dodatkowe niebezpieczeństwo. W trudnym terenie szlak schodzi ostrymi zakosami. Dopiero w połowie szlaku kończą się trudności. Idąc lekko opadającą ścieżką mijamy Zmarzły Staw Gasienicowy i dochodzimy do rozstaju przejścia: 50 min. | Długość odcinka: km | Brak podejść |Suma zejść:370 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Kozia DolinkaGórna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem. Kozia Dolinka (1788 m) Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Szlak dość stromo schodzi przez rumowiska skalne. Dochodzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który obchodzi prawą stroną. W połowie drogi w prawo odchodzi żółty szlak na Skrajny przejścia: 30 min. | Długość odcinka: km | Brak podejść |Suma zejść:170 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Czarny Staw Gąsienicowy Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT] Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m) Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej (1500 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska przejścia: 25 min. | Długość odcinka: km | Brak podejść |Suma zejść:120 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Meta: Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej Hala Gąsienicowa znajduje się w Dolinie Gąsienicowej, a ta zajmuje górne piętro największej doliny Tatr Wysokich - Doliny Suchej Wody. Zachwycająca jest panorama szczytów otaczających halę, atrakcją są jeziora polodowcowe - Gąsienicowe Stawy, których jest aż 21. Nazwę hala wzięła od Gąsieniców z Zakopanego, którzy już w XVII w. wypasali tu owce. Pierwsze schronisko na Hali Gąsienicowej stanowiły dwa szałasy, które Towarzystwo Tatrzańskie wykupiło w 1890 r. od górali. Obecny "Murowaniec" wybudowano w latach 1921 - 1925. W budowie schroniska uczestniczyło wojsko, granitowe głazy dowożono kolejką wąskotorową spod Kościelca. Ceremonii otwarcia dokonał w dniu 12 lipca 1925 r. prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, Stanisław Wojciechowski. Schronisko szczęśliwie przetrwało wojnę. W latach 1950-51 dobudowano zachodnie skrzydło, gdzie obecnie znajduje się jadalnia. W grudniu 1963 r. wybuchł pożar, schronisko spaliło się częściowo, ale dzięki pomocy wojska i turystów już w kwietniu następnego roku zostało odbudowane. [ET] [SKP]RAZEM - Czas przejścia:1 godz. 45 min. | Długość: km | Suma podejść:0 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:660 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/hLiteratura:[ET] Encyklopedia Tatrzańska, Zofia i Witold H. Paryscy, WSiT Warszawa 1973[TAT] Tatry - Przewodnik turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, Józef Nyka, Trawers, Warszawa 1994Do kalkulatora szlaków Start: Zawrat Zawrat (2159 m) Tablica (1740 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Trawersujemy Mały Kozi Wierch obniżając się łagodnie po trawie i piargach pod Przełęcz Schodki (2065 m). Obchodząc wierzchołek Kołowej Czuby (2105 m) schodzimy stromo. Widoki na urwiste ściany Koziego Wierchu, Zamarłej Turni i znajdujących się w głębi doliny Czarnego i Zadniego Stawu Polskiego. Kamienną ścieżką schodzimy w kierunku węzła przejścia: 1 godz. 15 min. | Długość odcinka: km | Brak podejść |Suma zejść:400 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Tablica znajduje się w miejscu wypadku, który zdarzył się w 1917 r. podczas wspinaczki południową ścianą Zamarłej Turni. 22-letni taternik Stanisław Bronikowski to pierwsza ofiara Zamarłej Turni. Tablica (1740 m) Siklawa (1669 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Skrzyżowanie ze szlakiem żółtym, który na południe prowadzi na Szpiglasową Przełęcz, a na północ na Kozią Przełęcz. Ścieżka opada lekko wśród kosodrzewiny. Mijamy odchodzące na północ szlaki na Kozi Wierch, a dalej na Krzyżne. Czas przejścia: 20 min. | Długość odcinka: km | Brak podejść |Suma zejść:70 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h SiklawaSiklawa to najwyższy wodospad w Polsce (70 m). Nie jest najwyższym w całych Tatrach (najwyższym jest Ciężka Siklawa u progu Doliny Ciężkiej wys. 100 m), ale jest najpotężniejszy. Spada dwiema, a niekiedy trzema, nawet czterema strugami (które tworzą duże kaskady) ze ściany stawiarskiej Doliny Pięciu Stawów Pol. do Doliny Roztoki. Od dawna była Siklawa często odwiedzana, opiewana wierszem i prozą, malowana, rysowana i fotografowana. W gwarze podhalańskiej oznacza wodospad. Są też inne terminy oznaczające wodospad w Tatrach: siklawica, sikawka, sika, skok, wodogrzmot. [ET] [TAT] Siklawa (1669 m) Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich (1668 m)2 - szlak nieco trudny (konieczne buty trekingowe)Płasko kamienną przejścia: 5 min. | Długość odcinka: km | Suma podejść:10 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:1 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/h Meta: Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów PolskichDolina Pięciu Stawów Polskich to górne piętro Doliny Roztoki, oddzielone od niej 100 m progiem, z którego spada Siklawa. Dolina ma półkolisty kształt i ok. 4 km długości. W dolinie znajduje się Pięć Stawów Polskich (od nich jej nazwa), a poza tym mniejsze: Wole Oko, Szpiglasowe Stawki i jeszcze kilka maleńkich staweczków okresowych. Pierwsze schronisko Towarzystwo Tatrzańskie wybudowało tu w 1876 r., równolegle za schroniskiem w Roztoce. Powstało nad Małym Stawem, najpierw zbudowane w całości z kamienia, potem rozbudowane już w drewnie. W 1911 r. do Doliny Roztoki zeszły potężne lawiny i odcięły drogę do schroniska. Przez kolejne lata zapomniane schronisko było obrabowywane i w 1919 r. jest w kompletnej ruinie. Budowa nowego schroniska rozpoczęła się w 1924 r. i ciągnęła się do roku 1931. Trudność sprawiał transport, bo materiały wynoszono na plecach z Roztoki. Przed wojną schronisko ma 100 miejsc noclegowych. Schronisko przetrwało szczęśliwie wojnę, ale na początku 1945 r. spaliło się doszczętnie. W 1948 r. przystąpiono do budowy piątego już schroniska, które ukończono w 1953 r. Schronisko ma własny generator elektryczny i oczyszczalnię ścieków. [ET] [TAT] [SKP] RAZEM - Czas przejścia:1 godz. 40 min. | Długość: km | Suma podejść:10 m | Śr. nachylenie: |Suma zejść:471 m | Śr. nachylenie w zejściu: | Śr. prędkość: km/hLiteratura:[ET] Encyklopedia Tatrzańska, Zofia i Witold H. Paryscy, WSiT Warszawa 1973[TAT] Tatry - Przewodnik turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, Józef Nyka, Trawers, Warszawa 1994Do kalkulatora szlaków Opisy wycieczek udostępnione przez użytkowników Z Palenicy Białczańskiej przez Szpiglasowy Wierch aż do Kuźnic Autor: AverbackOpracowano: 2012-09-18 00:35:35 Trasa: Palenica Białczańska Wodogrzmoty Mickiewicza Schronisko PTTK nad Morskim Okiem Dolina za Mnichem Szpiglasowa Przełęcz Tablica Zawrat Kozia Dolinka Czarny Staw Gąsienicowy Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej Przełęcz między Kopami Kuźnice Murowanica Dzień nie zapowiadał się pięknie. Poranek przywitał nas deszczem i całą drogę z Krakowa do Zakopanego padało. Jednak Pani pogodynka zapowiadała deszcz tylko do godziny 10, także ufni w jej prognozy mimo wszystko zdecydowaliśmy się na przebycie tej trasy. Do Zakopanego dojechaliśmy około godziny 9. Tam po szybkich zakupach i zostawieniu samochodu na parkingu w pobliżu Kuźnic, wsiedliśmy do BUS'u, ktory zawiózł nas do punktu startowego naszej wycieczki - Palenicy Białczańskiej. Odcinek z Palenicy do Morskiego Oka pokanaliśmy szybko i bez większych przeszkód. Po spożyciu śniadania i krótkim odpoczynku swoje kroki skierowaliśmy w kierunku Szpiglasowego Wierchu. Trasa bardzo przyjemna, pomimo sporego podejścia szlak jest bardzo mądrze poprowadzony, także bez większego wysiłku pokonalismy ten odcinek, a na miejscu mogliśmy podziwiać panoramę zarówno Polskich, jak i Słowackich Tatr (w międzyczasie przestało padać, choć i tak o 3h później niż zapowiadała pogodynka). Po krótkim postoju kontynuowaliśmy naszą wycieczkę, schodząc z Szpiglasowego Wierchu do Doliny Pięciu Stawów Polskich, z której rozpoczeliśmy wspinaczkę na Zawrat. Na tym etapie trasa już trochę dawała się nam we znaki, ale widok na całą dolinę, wysuwanie się słońca zza chmur i nieoczekiwane spotkanie z kozicą dodawało nam motywacji na dalszą drogę. Na Zawracie oczywiście pamiątkowe zdjęcie i rozpoczeliśmy zejście do Czarnego Stawu Gąsienicowego. I właśnie na tym odcinku spotkała nas największa niespodzianka całej wyprawy, mianowicie po kilkunastu minutach schodzenia w dół, nastąpiło załamanie pogody i dopadł nas grad . Na szczęście po ~20 min. przestało prać i zmarznięci dotarliśmy do Czarnego Stawu Gąsienicowego i samego Murowańca, z którego po długim popasie zeszliśmy do samochodu czekającego w Kuźnicach. Wyprawa jak najbardziej udana, co zobaczyliśmy i przeżylismy tylko nasze, stan osobowy pod koniec wycieczki równy stanowi osobowemu z początku wycieczki (4 osoby). Każdemu kto nie miał okazji iść tą trasą polecam. Zawrat to jedno z najsłynniejszych miejsc w Tatrach Wysokich. Położona na wysokości 2159 przełęcz stanowi bramę do najtrudniejszego szlaku w Polskich Górach – Orlej Perci. Nazwa występuje dość często na tatrzańskich szlakach i oznacza po prostu wąską, stromą przełęcz między szczytami. Drogi na Zawrat Na przełęcz Zawrat prowadzą trzy szlaki. Niebieski wychodzi z doliny Gąsienicowej i jest uważany za najtrudniejsze dojście do tego punktu. Z kolei czerwonym szlakiem można dotrzeć na Zawrat ze Świnicy. To również dość trudny szlak, ubezpieczony sztucznymi ułatwieniami. Z kolei najłatwiejszym dojściem do przełęczy jest niebieski szlak prowadzący od schroniska w Dolinie Pięciu Stawów. Przejście całej drogi powinno zająć nawet niewprawnemu turyście nie więcej niż 2 godziny. Przy tym, w przeciwieństwie do pozostałych dróg na Zawrat, nie ma tu żadnych trudnych podejść i sztucznych zabezpieczeń. Powolna, satysfakcjonująca wspinaczka Na drodze ze schroniska turysta wspina się w sumie 560 metrów w górę, ale jest to podejście rozłożone dość równomiernie na długości prawie 4 kilometrów. Dzięki temu wędrówka nie jest specjalnie męcząca, a do tego zapewnia niesamowite widoki. Podczas takiej wyprawy można zobaczyć wszystkie pięć stawów w dolinie, a z samej przełęczy roztaczają się niesamowite widoki. Wycieczka na Zawrat z Doliny Pięciu Stawów nie wymaga specjalnych przygotowań, a jednocześnie pozwala poczuć zew wysokich gór. Warto pamiętać, że mimo prostego szlaku, sama przełęcz jest miejscem dość niebezpiecznym. Ponura statystyka wskazuje, że na przestrzeni lat, w tym miejscu życie straciło około 20 osób. Dlatego wszystkim odwiedzającym Zawrat zalecana jest ostrożność. Brama do Orlej Perci Jak już wspominaliśmy, przełęcz jest początkiem Orlej Perci. Tu właśnie rozpoczyna się jednokierunkowa część tego słynnego szlaku w stronę Koziej Przełęczy. W tę drogę wyruszać powinny tylko osoby, które mają doświadczenie na górskich szlakach i nie boją się eksponowanych odcinków, klamr, drabinek i łańcuchów. Dlatego mniej zaawansowanym miłośnikom Tatr zaleca się tylko wyjście na Zawrat z Doliny Pięciu Stawów i powrót tą samą drogą. Z czterech wychodzących z przełęczy szlaków, tylko jeden jest prosty do pokonanie i nie zawiera eksponowanych odcinków. Idealny szlak do eksploracji Doliny Pięciu Stawów Niebieski szlak na Zawrat z Doliny Pięciu Stawów pozwala zobaczyć wszystkie atrakcje tego pięknego zakątka Tatr Wysokich. Ostre skalne szczyty, wysokogórska roślinność i przepiękne jeziora, to widoki, których nie da się zapomnieć. Szlak ten można pokonać także w jeden dzień, wychodząc z parkingu na Palenicy Białczańskiej. Wliczając w trasę dojście przez Dolinę Roztoki i zakładając powrót jeszcze tego samego dnia, na wycieczkę trzeba przeznaczyć około 8 godzin. 150 Suma podejść 544 m Suma zejść 429 m Region Tatry Najwyższy punkt Kozia Przełęcz, 2137 m Punkty GOT 9 GOT Szczegóły Szczegóły punktacji GOT GOT Grupa górska 4 Czarny Staw Gąsienicowy - Kozia Dolinka Tatry Wysokie 3 Kozia Dolinka - Kozia Przełęcz Tatry Wysokie 2 Kozia Przełęcz - Tablica S. Bronikowskiego Tatry Wysokie 9 suma Zgłoś błąd Drukuj Pobierz GPX Dojedź do początku Przebieg trasy 0:00 h (0 m) Czarny Staw Gąsienicowy Szczegóły 0:20 h ( km) szlakiem turystycznym niebieskim Szczegóły 0:20 h ( km) Czarny Staw Gąsienicowy, pod Granatami Szczegóły 0:30 h ( km) szlakiem turystycznym niebieskim Szczegóły 0:50 h ( km) Nad Zmarzłym Stawem Szczegóły 0:15 h ( km) szlakiem turystycznym żółtym Szczegóły 1:05 h ( km) Kozia Dolinka Szczegóły 0:50 h ( km) szlakiem turystycznym żółtym Szczegóły 1:55 h ( km) Kozia Przełęcz Szczegóły 0:10 h (53 m) szlakiem turystycznym czerwonym / żółtym Szczegóły 2:05 h ( km) Kozia Przełęcz, odejście szlaku czerwonego Szczegóły 0:50 h ( km) szlakiem turystycznym żółtym Szczegóły 2:55 h (4 km) Tablica S. Bronikowskiego Szczegóły 0:05 h ( km) szlakiem turystycznym niebieskim Szczegóły 3:00 h ( km) Dolina Pięciu Stawów Polskich, Niżnie Solnisko Szczegóły -> Tatry -> Opisy szlaków NA ZAWRAT (2159m) Z DOLINY PIĘCIU STAWÓW Zawrat widziany z Doliny Pięciu Stawów Niebieski szlak prowadzący przez Przełęcz Zawrat stanowi najpopularniejsze przejście z Doliny Pięciu Stawów do Doliny Gąsienicowej. Obok żółtego szlaku z Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz, podejście na Zawrat od strony Doliny Pięciu Stawów jest najłatwiejszym szlakiem w polskich Tatrach Wysokich, który wyprowadza na wysokość ponad 2100 metrów. W przeciwieństwie do szlaku z Doliny Gąsienicowej, na trasie brakuje miejsc trudniejszych technicznie i na przełęcz docieramy bez pomocy łańcuchów, czy innych sztucznych ułatwień. Jednocześnie jest to szlak ciekawszy pod względem widokowym od trudniejszego technicznie podejścia znad Czarnego Stawu Gąsienicowego, gdzie widoki ograniczają się do otoczenia Koziej Dolinki. Niebieski szlak pozwala na zapoznanie się z całą Doliną Pięciu Stawów i położonymi w niej stawami. Zawrat widziany z Koziej Dolinki Na początku ścieżka biegnie obok Przedniego Stawu, Małego Stawu i Wielkego Stawu. W dalszej części podejścia, ze szlaku widoczny jest Czarny Staw, Wole Oko oraz Zadni Staw, który leży w Dolince pod Kołem, stanowiącej górne piętro Doliny Pięciu Stawów. Po wejściu na Zawrat możemy udać się na Świnicę, zejść do Doliny Gąsienicowej lub wybrać się na Orlą Perć. Są to jednak szlaki wymagające wprawy w poruszaniu się w trudniejszym, skalnym terenie. Mały Staw i Wielki Staw DoSchroniska w Dolinie Pięciu Stawów najłatwiej i najszybciej można dojść z Palenicy Białczańskiej przez Dolinę Roztoki. Niebieski szlak na Zawrat kieruje się ze schroniska wzdłuż brzegu Przedniego Stawu (7,72 ha). Następnie mija Mały Staw (0,18 ha) i dochodzi do rozstaju z zielonym szlakiem, który odbija w kierunku Wielkiej Siklawy. Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Mając po lewej stronie Wielki Staw (34,35 ha) szlak przekracza mostek nad potokiem Roztoka i wspinając się na wał morenowy doprowadza do kolejnego rozwidlenia.[1] W prawo odchodzi tutaj szlak na Przełęcz Krzyżne. Wielki Staw Przedni Staw, Mały Staw i Wielki Staw Za rozstajem ścieżka prowadzi wzdłuż Wielkiego Stawu, z ładnymi widokami na otoczenie Doliny Pięciu Stawów. Mijamy kolejno rozwidlenia z czarnym szlakiem na Kozi Wierch, zółtym na Szpiglasową Przełęcz i wreszcie odchodzącym w prawo szlakiem na Kozią Przełęcz. Tatry Bielskie, Opalony Wierch i Wielki Staw Wielki Staw i szlak na Szpiglasową Przełęcz Szlak na Kozią Przełęcz, w tle Pusta Dolinka Następnie niebieski szlak wspina się kilkoma zakosami na grzędę opadającą spod Kołowej Czuby, za którą rozciąga się Dolinka pod Kołem. Ze szlaku efektownie prezentują się urwiska Zamarłej Turni, Kozich Czub i Koziego Wierchu, które dominują nad Pustą Dolinką. Wyłania się również Czarny Staw Polski (12,69 ha), leżący u stóp Kotelnicy.[1] Zamarła Turnia, Kozie Czuby i Kozi Wierch Podejście do Dolinki pod Kołem Przewijając się przez grzędę, szlak prowadzi widokowym wypłaszczeniem, stanowiacym dobre miejsce na odpoczynek. Kołowa Czuba Koprowy Wierch w chmurach i Hruby Wierch Dalsze podejście na Zawrat prowadzi pod ścianami Kołowej Czuby. Na dnie Dolinki pod Kołem spoczywa Zadni Staw (6,47 ha), najwyżej położony staw pięciostawiański.[1] Nieco poniżej Zadniego Stawu, leży niewielkie Wole Oko - szósty staw w Dolinie Pięciu Stawów. Ponad Zadnim Stawem wznosi się Walentkowy Wierch, natomiast na wprost wyrasta masyw Świnicy. Dobrze widać czerwony szlak z Zawratu na Świnicę, który przecina jej południową ścianę. Zadni Staw, Walentkowy Wierch i Świnica Masyw Świnicy i Zawrat Na przełęcz doprowadza wygodny, kamienny chodnik trzymający się zboczy Małego Koziego Wierchu. Wraz z nabieraniem wysokości otwiera się coraz rozleglejsza panorama w kierunku Tatr Wysokich. Wejscie na Zawrat od Schroniska w Dolinie Pięciu Stawów zajmuje około godz. Zadni Staw i Dolinka pod Kołem Podejście na Zawrat Szlak na Zawrat, w tle Gładki Wierch Przełęcz Zawrat leży we wschodniej grani Świnicy, pomiędzy Zawratową Turnią a Małym Kozim Wierchem. Na Zawracie zaczyna się Orla Perć, która przez Kozią Przełęcz, Kozi Wierch i Granaty prowadzi na Przełęcz Krzyżne. Co ważne, odcinek od Zawratu do Koziej Przełęczy jest jednokierunkowy i należy go pokonywać od kierunku Doliny Gąsienicowej opada Zawratowy Żleb, którym wiedzie zimowa droga na przełęcz. Niebieski szlak sprowadzający do Doliny Gąsienicowej wytrasowany jest powyżej Zawratowego Żlebu. Prowadzi on przez skalne spiętrzenie po stronie Małego Koziego Wierchu. Z Zawratu wytyczony jest również czerwony szlak na Świnicę, którym przez Świnicką Przełęcz można udać się w kierunku Kasprowego Wierchu. Na Zawracie Z przełeczy rozciąga sie piękna panorama Tatr Wysokich z Gerlachem, Rysami, Mięguszowieckim Szczytem, Koprowym Wierchem, murem Hrubego Wierchu i Krywaniem. Zawrat - wdiok na Tatry Wysokie Zawrat - widok na Dolinkę pod Kołem Będąc na Zawracie rzuca się w oczy duża dysproporcja między rozległą panoramą w kierunku południowym, a mocno ograniczonymi widokami na stronę Doliny Gasienicowej. Sprowadzają się one do czeluści Zawratowego Żlebu, zamkniętego od zachodu Granią Kościelców, a od wschodu ścianami Małego Koziego -> Tatry -> Opisy szlaków [1] Nyka Józef, Tatry. Przewodnk turystyczny Tatry Polskie i Słowackie, wydanie II, Trawers, Warszawa 1994. Tatry Polskie Informacje ogólne Opisy szlaków turystycznych Dolina Roztoki i Dolina Pięciu Stawów Polskich wraz z otoczeniem »Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich — Zawrat (2158 m Widok z Zawratu (2158 m stronę Doliny Pięciu Stawów Polskich Kolor szlaku 1h 40 min.↑, 1h 30 min.↓ Czas przejścia brak Trudności techniczne brak Ekspozycja brak Ubezpieczenia Szlak niebieski z Doliny Pięciu Stawów Polskich na Zawrat (2158 m to najłatwiejsze dojście do Orlej Perci. Ze schroniska przy Przednim Stawie Polskim (1669 m niebiesko znakowaną ścieżką wśród kosodrzewin, mijając Mały Staw Polski (1668 m w 10 minut do mostku nad potokiem Roztoka, gdzie dochodzi zielony szlak z doliny o takiej samej nazwie. Dalej cały czas blisko brzegu uroczego, głębokiego nawet na blisko 80 metrów Wielkiego Stawu Polskiego (1664 m — wpierw 5 minut do odgałęzienia w prawo żółtego szlaku na Przełęcz Krzyżne, po kolejnych 10 minutach odchodzi również w prawo szlak czarny wyprowadzający na Orlą Perć trochę poniżej wierzchołka Koziego Wierchu (2291 m 5 minut dalej odbija w lewo żółty szlak na Szpiglasową Przełęcz (2110 m i Szpiglasowy Wierch (2172 m a po chwili tak samo znakowana ścieżka skręca w prawo w kierunku Koziej Przełęczy (2137 m My natomiast cały czas podążamy szlakiem niebieskim. Po prawej stronie Pusta Dolinka, po lewej Czarny Staw Polski (1722 m i górujący nad nim masyw Kotelnicy. Dalej szlak skręca mocno w prawo i prowadzi zakosami w górę, otwiera się widok na wszystkie stawy Doliny Pięciu Stawów Polskich — piąty Zadni Staw Polski (1890 m wyłania się po lewej stronie. Następnie przechodzimy pod urwistymi ścianami Kołowej Czuby (2105 m od Zadniego Stawu Polskiego oddziela nas wysoko położona Dolinka pod Kołem. Dalej wygodną ścieżką zboczami Małego Koziego Wierchu (2228 m dochodzimy na przełęcz — Zawrat. Od poprzedniego rozwidlenia szlaków 1h 10 min. (godzina czasu w dół), ze schroniska 1h 40 min. (1h 30 min.↓). Z Zawratu bardzo ładna panorama Tatr Wysokich, choć oczywiście warto wejść przy okazji na przynajmniej jeden z okolicznych szczytów — a więc udać się szlakiem czerwonym w prawo Orlą Percią, lub w lewo na Świnicę (2301 m — tutaj jednak trzeba być przygotowanym na przynajmniej umiarkowane trudności techniczne i ekspozycję na szlaku. Dolina Pięciu Stawów Polskich Możliwości dalszej wędrówki: Zawrat (2158 m — Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m — Schronisko "Murowaniec" na Hali Gąsienicowej Kasprowy Wierch (1987 m — Liliowe (1952 m — Świnicka Przełęcz (2051 m — Świnica (2301 m — Zawrat (2158 m Orla Perć: Zawrat (2158 m — Kozia Przełęcz (2137 m — Kozi Wierch (2291 m — Przełączka nad Buczynową Dolinką (2225 m — Zadni Granat (2240 m — Skrajny Granat (2225 m — Przełęcz Krzyżne (2112 m Dodaj komentarzKomentarze (0)

zawrat z doliny pięciu stawów